Azerbaycan Gazı Yeni Pazarlara Giriyor

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR), Slovenya'ya doğal gaz tedarik etmeye başladı. Bu olay, enerji iş birliğinin ve Azerbaycan'ın Avrupa pazarındaki konumunun güçlendirilmesinde önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor.

Slovenya, Türkiye, Gürcistan, İtalya, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Sırbistan'ın yanı sıra Azerbaycan gaz boru hattı ağına katılan dokuzuncu ülke oldu.

News.Az’ın haberine göre, bu tedarik, SOCAR ile Slovenya'nın en büyük gaz şirketi Geoplin arasında 17 Temmuz 2024'te imzalanan bir anlaşma kapsamında gerçekleştirildi. Anlaşma, Azerbaycan'ın Avrupa'da kilit bir enerji tedarikçisi olarak artan etkisini vurguluyor. Slovenya'nın tedarik ağına dahil edilmesi, Azerbaycan'ın ihracat pazarlarını çeşitlendirme konusundaki stratejik ilgisini gösteriyor.

Azerbaycan 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,3 daha fazla olan 23,8 milyar metreküp gaz ihraç etti. Bu hacmin 11,8 milyar metreküpü Avrupa'ya teslim edildi. Böylece yüzde 3,5'lik bir artış gerçekleşti. Azerbaycan'ın gaz ihracatının 2024 yılında 25 milyar metreküpe ulaşması ve bunun 13 milyar metreküpünün Avrupa'ya tedarik edilmesi bekleniyor. Bu rakamlar Azerbaycan gazına olan artan talebi ve Avrupa pazarı için önemli bir tedarikçi olarak önemini vurguluyor.

Avrupa için Azerbaycan gazının tedariki, enerji güvenliğinin sağlanması ve tedarik kaynaklarının çeşitlendirilmesi açısından hayati önem taşıyor. Mevcut jeopolitik zorluklar karşısında AB ülkeleri, Rusya gibi geleneksel tedarikçilere olan bağımlılıklarını azaltmanın yollarını arıyor. Azerbaycan'dan Slovenya ve diğer Avrupa ülkelerine gaz tedarikinin genişletilmesi, bölgenin enerji bağımsızlığını artırarak bu hedefe ulaşılmasına yardımcı oluyor.

Gaz tedarikinde uzun vadeli iş birliklerini sürdürmeyi amaçlayan SOCAR ve Geoplin, bu ortaklıkla, ülkeler arasındaki ekonomik bağları güçlendiriyor. Aynı zamanda altyapı ve teknolojik yeniliklere yatırım için yeni fırsatlar açarken, Slovenya'daki enerji sektörünün daha da gelişmesine katkıda bulunuyor.

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Ekonomi Uzmanı VugarBayramli, SOCAR'ın Slovenya'ya mavi gaz ihraç etmeye başladığını, şu anda kesin tedarik hacimleri hakkında veri olmasa da, anlaşmanın Yunanistan ve Bulgaristan arasındaki bağlantıların kapasitesine bağlı olarak ihracatta artışa izin vermesinin beklendiğini söyledi.

Azerbaycan’ın her yıl Avrupa'ya mavi gaz ihracatını artırdığını kaydeden Bayramli, ‘’2020'den beri Avrupa'ya gaz taşıyoruz ve geçen yıl hacim yaklaşık 12 milyar metreküpe ulaştı. Bu yıl 13 milyar metreküpe çıkması bekleniyor. Slovenya'nın Azerbaycan gazını satın alması, Avrupa Birliği'ne tedarik edilen mavi gazın genel hacminde bir artışa yol açacak. Azerbaycan'ın Balkan ülkeleriyle ilişkilerinin her zaman güçlü olmuştur. Romanya, Bulgaristan ve Sırbistan halihazırda Azerbaycan gazı alıyor. Yunanistan-Bulgaristan ara bağlantısının devreye alınması, Azerbaycan gazını Doğu Avrupa ülkelerine taşımayı amaçlıyor. Bu iş birliği, bu ülkelerle stratejik ilişkileri derinleştiriyor’’ dedi.

Bayramli, ‘’Slovenya'ya gaz tedariki, AB'ye ihraç edilen hacimleri etkiliyor. Güney Gaz Koridoru'nun kapasitesi 31,5 milyar metreküp. Ara bağlantıların kapasitesinin artırılması, Azerbaycan gazının Avrupa'daki rotasını iyileştirecek. Mavi gaz ihracatının çeşitlendiğine tanık oluyoruz ve alıcı ülkeler artık birden fazla kaynaktan gaz alabiliyor" dedi.

Avrupa ülkelerinin, özellikle Balkanlar'ın stratejik önemini vurgulayan Ekonomi Uzmanı Emin Garibli, ‘’Azerbaycan, Slovenya ve diğer ülkelere gaz ihraç ederek uzun vadeli bir pazar sağlıyor. Slovenya, Avusturya ve diğer ülkelerle sınır komşusu olup, diğer Avrupa ülkelerine ihracat fırsatları oluşturuyor. İhracat hacimlerindeki artışla Azerbaycan güvenilir bir tedarikçi olarak itibarını güçlendiriyor. Bu, ülke için politik ve ekonomik kazançlar oluşturuyor. Azerbaycan'ın artan itibarı, enerji kaynaklarını Avrupa'ya taşımak için topraklarını kullanacak olan Orta Asya ülkeleri için de önemlidir’’ dedi.

Bu arada Azerbaycan'ın Avrupa pazarıyla bütünleşmesine katkıda bulunan gaz ihracatı bölgenin enerji güvenliğini güçlendiriyor. Bu, Azerbaycan'ın Avrupa'nın enerji haritasında kilit bir oyuncu olarak artan önemini teyit ediyor.