Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı RB Süleymanov Doğu Çalışmaları Enstitüsü Kıdemli Araştırma Görevlisi Erkin Baydarov, Ukrayna-Rusya Savaşı ile Amerika-Çin ve Avrupa arasındaki güç savaşlarının Orta Koridor'un önemini artırdığını söyledi.
NewsAZ sitesinde özel röportajı yayınlanan Erkin Baydarov, dünyadaki jeopolitik türbülansın Azerbaycan ve Kazakistan olmak üzere Güney Kafkasya ile Orta Asya ülkeleri için yeni fırsatlar oluşturduğunu kaydetti. Avrupa ile Çin arasındaki ana ticaret ve enerji rotası olan Rusya güzergahının Ukrayna-Rusya Savaşı ile güncelliğini yitirdiğini kaydeden Araştırmacı Erkin Baydarov, "Orta Asya ve Kafkasya'yı geçen Orta Koridor veya Trans-Hazar Koridoru, küresel rekabette önemli bir ticaret yolu olacaktır. Ticaretin doğu ve batıda birbirinden bağımsız olması mümkün değil, küreselleşme ile herkes global pazarlara ulaşmayı hedefliyor. Orta Koridor, malların Avrupa'dan Orta ve Güney Asya'ya, Yakın ve Orta Doğu'ya rahat ve ekonomik bir şekilde ulaştırılmasını sağlamayı amaçlıyor. Esasen, bin yıldır Avrasya halklarını birbirine bağlayan, küresel ekonominin iki merkezi noktası olan Çin ve Avrupa arasında farklı ülke ve noktaların buluştuğu alternatif bir kara yolu olarak hizmet veren Büyük İpek Yolu'nun yeniden canlandırılması fikrini bünyesinde barındırıyor. Çin'den Türkiye'ye ve oradan da Avrupa'ya.
Ukrayna'daki savaşın er ya da geç biteceği açık. Ancak nasıl biterse bitsin Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana onlarca yıldır hakim olan güç dengesi değişecek. Değişen jeopolitik manzaranın önemli bir unsuru da, Avrasya kıtasındaki güzergahları Orta Asya ve Güney
Kafkasya'dan geçecek olan ulaştırma-lojistik koridorları olacaktır" ifadelerini kullandı.
Orta Koridor için en büyük engelin Çin-Kırgızistan-Özbekistan arasındaki demiryolu inşası olduğunu kaydeden Baydarov, "Projenin bu bölümü, Çin, Kazakistan, Özbekistan ve diğer bölge ülkelerinin ortak çabaları mevcut sorunları çözebilir ve özellikle Ukrayna'daki savaşın küresel kargo akışlarını yeni yönlere kaydırmasından bu yana kendileri için kabul edilebilir ulaşım koridorlarını birlikte hayata geçirebilir" dedi.
Orta Koridor'un sadece ticaret için değil, bölgedeki fosil ve yeşil enerji kaynaklarının Batı'ya transferi noktasında da önemli olduğunu kaydeden Erkin Baydarov, entegre projelerin bölgenin potansiyelini yansıtmak açısından önemli olduğunu vurguladı. Bölgedeki enerji kaynaklarının boru hatlarının yanı sıra Hazar Denizi'nin dibinden döşenecek yüksek voltajlı kablolarla Avrupa'ya aktarılabileceğini kaydeden Baydarov, Azerbaycan, Kazakistan ile Özbekistan'ın enerji sistemleriyle ilgili bir projenin de Avrupa Birliği ile geliştirilme sürecinde olduğunu söyledi.
ASYA - AVRUPA KABLOLU ENERJİ HATTI PROJESİ
17 Aralık 2022 tarihinde, Avrupa Komisyonu Başkanı Von Der Leyen'in de katılımıyla Karadeniz Enerjisi denizaltı kablosunun geliştirilmesine ilişkin Mutabakat Zaptı'nın imzalanmıştı. Anlaşma, 'Avrupa Birliği'ni Güney Kafkasya bölgesindeki ortaklara yakınlaştıracak ve her iki bölgenin de temiz enerjiye geçişine yardımcı olması' amacını taşıyor. Törende Romanya, Gürcistan ve Azerbaycan yer alırken, Leyen proje için, "Ne kadar iddialı bir proje. Hem dijital iletişim hem de enerji açısından bizi Karadeniz'in iki yakasına bağlayacak ve Hazar Denizi'ne doğru daha da ilerleyecek. Yenilenebilir kaynaklardan elektriği Romanya ve Macaristan üzerinden Avrupa Birliği'ne getirerek arz güvenliğimizi güçlendirmeye yardımcı olacak. Karadeniz elektrik kablosu fırsatlarla dolu yeni bir iletim güzergahıdır. Bu proje, kaderi Avrupa olan bir ülke olan Gürcistan'a da büyük faydalar sağlayabilir. Ülkeyi bir elektrik merkezine dönüştürebilir ve AB iç elektrik piyasasına entegre edebilir. Son olarak, Karadeniz elektrik kablosu Moldova ve Batı Balkanlar'daki komşularımıza ve tabii ki Ukrayna'ya da elektrik ulaştırmaya yardımcı olabilir; Ukrayna'nın enerji sisteminin yeniden inşasına ve ülkenin yeniden inşasına başlamasına yardımcı olacaktır" ifadelerini kullanmıştı.