ŞİÖ Zirvesi'nden Notlar...

Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nden ön plana çıkan notları Harb-i Strateji sizler için derledi.

"Çin tırlarının Hazar Denizi'ne karayolu taşımacılığı yoluyla ulaşmasının ilk adımı olarak Çarşamba günü Kazakistan'da Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası'nın açılış töreni gerçekleştirildi. Daha önce, Çin'den başlayıp Hazar Denizi'ni geçen Çin-Avrupa yük trenleri iki yıldır sorunsuz bir şekilde çalışıyordu. Şimdi, karayolu, demiryolu, hava ve boru hattı taşımacılığını entegre eden kapsamlı, çok boyutlu bir ağ kuruldu. Girişim, Avrasya kıtasının yüzde 60'ından fazlasını ve dünya nüfusunun yaklaşık yarısını kapsayan ŞİÖ'nün, bölgesel kara ve deniz ulaşım koridorlarının rol oynaması için stratejik bir fırsat sağlayacak."

"Belarus'un Perşembe günü Astana'da düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet Başkanları Konseyi'nin 24. Toplantısı sırasında Şanghay İşbirliği Örgütü'ne resmen katılarak 10. üye ülke olmasıyla Şanghay Ruhu'nun cazibesi artmaya devam ediyor."

"Perşembe günü yayınlanan, dünya adaletini, uyumunu ve kalkınmasını teşvik etmek için ülkeler arasında dayanışma çağrısı yapan bir girişime göre, üyeler ayrıca BM üye ülkelerini etkili uluslararası denetim altında genel ve tam silahsızlanma yapmaya, küresel nükleer yayılmanın önlenmesi rejimini güçlendirmeye ve uzayda bir silahlanma yarışına karşı çıkmaya çağırdı. Açıklamada, mevcut güvenlik riskleri ve zorluklarının küresel nitelikte olduğu ve bunların ancak çok kutuplu bir dünyanın inşası, küresel ekonomik yönetişimin iyileştirilmesi ve hem geleneksel hem de geleneksel olmayan güvenlik tehditleriyle mücadeleye yönelik koordineli çabalarla çözülebileceği belirtildi."

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, "Gerçek güvenlik ancak her ülke güvende olduğunda sağlanabilir. Üye ülkelerin karşılıklı yarar ve kapsayıcılığa bağlı kalmaları, sanayi ve tedarik zincirlerini istikrarlı ve sorunsuz tutmaları, bölgesel ekonomilerin iç ivmesini canlandırmaları ve ortak kalkınma hedefleri doğrultusunda çalışmaları gerekiyor. Çin, ŞİÖ üye ülkeleri arasında ekonomik iş birliğini teşvik ediyor ve ortak kalkınmayı teşvik etmek amacıyla Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) gibi girişimler öneriyor" dedi.

"ŞİÖ üyeleri, perşembe günü yayımladıkları girişimde, açık bir dünya ekonomisinin inşasını teşvik etmek amacıyla açık, şeffaf, adil, kapsayıcı ve ayrımcılık yapmayan çok taraflı bir ticaret sistemini savunmaya ve güçlendirmeye devam etmenin önemli olduğunu belirttiler."

"Zirvede Afganistan'ın normalleşmesi ön planda tutulurken liderler bu konudaki görüşlerini dile getirdiler."

"İklim, dijitalleşme, suçlara karşı ortak önlem de her liderin konuşmasında bölümler halinde yer aldı."

"ŞİÖ, Bakteriyolojik (Biyolojik) ve Toksin Silahların Geliştirilmesinin, Üretiminin ve Stoklanmasının Yasaklanması ve Bunların İmhası Hakkında Sözleşme'nin önemine dikkat çekerek üye devletleri, etkili bir doğrulama mekanizması oluşturmak için sözleşmeye sıkı sıkıya uyulmasını ve hukuken bağlayıcı bir protokolün kabul edilmesini desteklediğini duyurdu."

"ŞİÖ üyeleri uyuşturucu kontrolüne ilişkin uluslararası sözleşmeler kapsamında uygulanması ve uyuşturucuya karşı ortak mücadele konusunda da açıklama yaptılar."

"Üyeler yapay zeka teknolojileriyle ilişkili riskleri önlemek için birlikte çalışmaya hazır olduklarını da bildirgeye ekledi. Üye devletler, yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve uygulanmasına önem vererek, yapay zeka teknolojilerinin tüm insanlığın yararına olacak şekilde güvenliğini, hesap verebilirliğini, güvenilirliğini, itibarını ve adaletini sürekli olarak iyileştirmek amacıyla riskleri önlemek için birlikte çalışmaya hazır olduklarını kaydettiler."